Hostazuria
Sorbus aria

Hostoerorkorren nahiz koniferoen basotan agertzen da talde txikiak osatuz. Hostoen azpialdea zuria du, hortik bere izena, eta, oso itxura berezia ematen dio ezaugarri horrek. Europako zatirik handienean, Asia mendebaldean eta Afrika iparraldean hedatuta dago. Euskal Herrian, berriz, alde gehienetan agertzen da, altitude ertaineko mendietan bereziki; hegoalderantz joanda urrituz doa eta leku lehorrenetan ez da azaltzen.

Sorbus aria

Dibisioa
Magnoliophyta
Klasea
Magnoliopsida
Subklasea
Rosidae
Ordena
Rosales
Familia
Rosaceae
Deskribatzailea
(L.) Crantz
Estatusa
ne

Morfologia

25 m arteko zuhaitza, baina altitude garaietan ez da zuhaixka-neurritik pasatzen. Enborra grisaxka eta leuna du eta, zartatu egiten da ale zaharretan. Adaburuak forma oboidea du eta oso adarkatua da. Adar gazteak iletsuak dira eta lentizela gris ugari dituzte. Begiak dira 5–16 mm-koak, handiak, konikoak, oboideak, iletsuak eta pixka bat likatsuak gaztetan eta, gero glabroak eta ez-likatsuak.

Hostoak

Hostoak 4–12x2-9 cm-koak, bakunak, berdeak gainaldean eta zilarkarak edo zuri-ilupadunak azpialdean, bigarren mailako 8–15 nerbio sekundario pare oso nabariekin. Hostoa bitan zerratua edo oso ahulki gingildua. Pezioloa laburra eta ilupaduna.

Loreak

Muturreko korinboetan multzo handietan bilduak, eta pedizelo eta kalizean ilaun zuriz estaliak. Korola 5 petaloz osatua eta, petaloak zuriak eta ilaundun azazkal batekin. Androzeoa 20 estaminez osatuta dago, dibergenteak eta petaloak baino motzagoak, eta, filamentu lineal eta glabrodunak. Ginezeoak 2–3 karpelo ditu, oinarrian fusionatuak eta beste hainbeste estilo aske, oinarrian ilupadunak.

Fruituak

Mamitsua da, pomo-erakoa, 17x15 mm artekoa eta kalizak koroatua. Azala gorri-laranja du eta mamia gozoa, pixka bat mikatza eta irinkara.

Antzeko espezieak

Sorbus sudetica

Sorbus aria eta S. chamaemespilus espezieen arteko ezaugarriak ditu. Azpialdearen kolorea zuri-zilarkara du honek ere. 2 m arteko zuhaixka da eta lore arrosaxkak ditu. Hosto larrukarak ditu eta 8 nerbio-pare baino gutxiago izan ohi ditu (S. aria-k 14 inguru).  

Banaketa

Europako zatirik handienean, Asia mendebaldean eta Afrika iparraldean hedatuta dago. Euskal Herri ia osoan ageri da, altitude ertaineko mendietan bereziki, eta, hegoaldera hurbilduta gero eta urriagoa da leku lehorrenetan desagertu arte. Horiez gain, beste leku askotan ere aurkitu daiteke, baina apaingarritzat asko landatzen delako.

Sorbus aria Sorbus aria

Habitatak



Habitat bereko espezie gehiago

Betula pendula
Urki dilindaria
Alnus cordata
Haltz italiarra
Sorbus aucuparia
Otsalizarra
Basagurbea
Calluna vulgaris
Ainar arrunta
Tilia platyphyllos
Ezki hostozabala


Ekologia

Hostoerorkorren nahiz koniferoen basoetan agertzen da talde txikitan, bereziki harri biluzia agertzen den tokitan. Hareharritan nahiz kareharritan hazi daiteke, baina bigarrenean hobeto hazten da. Itsas mailatik 2.200 m-ko altitudera arte iristen da eta altitude horietan zuhaixka-eitea hartzen du. Nitrogenoan txiroak diren lurzoruak behar ditu.

Fenologia

Apirila eta maiatza artean loratzen da eta fruitua iraila eta urria artean heltzen da.

Erabilerak

Hazkunde motelekoa da baina zepatik oso ondo hazten da eta oso sustrai-sistema indartsua duenez lurzoruak finkatzeko oso landare egokia da.

Bere edertasunagatik apaingarritzat ere landatzen da.

Fruituak espektoratzaile gisa erabili izan dira.

Egurra zuria da, gorrixka ale zaharretan, astuna eta gogorra, eta, ebanisteriako eta torneriako objektuen elaborazioan erabiltzen da.

Erregai ona da eta ikatz ona ematen du.

Esteka interesgarriak


Egilea: | Sorrera: 2011/11/18 | Azken eguneraketa: 2014/09/27 | Bisita-kopurua: 1727 | Argazki nagusia: Margrit

Erregistra zaitez

Erregistra zaitez!

· Parte hartu edukiak hornitzen eta eztabaidatzen 
 
· Igo itzazu argazkiak, bideoak, liburuak, estekak...