Albisteak

Garoña bihar 23:00etan geldituko dute

Garoña bihar 23:00etan geldituko dute

2012/12/15

Iruzkinik ez
822 bisita

1970.urtean martxan jarri eta gero badirudi Garoñako zentral nuklearrak baduela eteteko eguna eta ordua: bihar, igandea, gaueko 11etan. Albistea atzo bertan jakinarazi zuen Nuclenorrek, zentraleko jabeak, baina Espainiako Gobernuak energia sektorearen erreforman atzera egiten badu prest omen dago berriz ere martxan jartzeko.

Iberiar penintsulako bisoi europarren %64a Nafarroan dago

Iberiar penintsulako bisoi europarren %64a Nafarroan dago

Nafarroako populazioak 700 ale ditu.

2012/12/14

Iruzkinik ez
1206 bisita

Europan bisoi europarrak atzerakada nabarmena jasan du azken urteotan. Baina Nafarroan (eta badirudi Ebro ibaian zehar bizi direnen kasuan ere) populazioak hedatzen eta handitzen ari omen dira. Euskal Herrikoa Europako bi populazioetako bat da, eta Burgosen eta Sorian ere aurkitu izan dira.

Ijitoen exodoa berreraikitzen DNAren lorratzari segika

Ijitoen exodoa berreraikitzen DNAren lorratzari segika

Ijitoen jatorriari eta demografiari buruz egin den lehen genoma-mailako ikerketaren arabera etnia honen migrazioa duela 1500 urte hasi zen Indiaren ipar-mendebaldean

2012/12/12

Iruzkinik ez
835 bisita

Ijitoek Europako gutxiengo etniko handiena osatzen dute, orotara 11 milioi laguneko gizataldea dira. Grezia, Portugal eta Belgika bezalako herrialdeen parekoa den populazioa da, Europako populazioaren puzzleko pieza esanguratsua, beraz. Hala ere, mendeetan zehar bazterketa sozial, politiko eta ekonomikoa pairatu izan dute eta zientzia ere ez da horretatik salbu izan. Orain, ijitoen populazioen azterketa genetiko zabal batek etnia horren historia eta egungo argazkia ulertzen lagun diezaguke.

Kyoto 1997 – Doha 2012 – Kyoto 2020

Kyoto 1997 – Doha 2012 – Kyoto 2020

Qatarreko hiriburuan ospatu den konferentzian berotegi-efektuko gasen emisioa erregulatzen duen Kyotoko protokoloa 2020rarte luzatzea erabaki da

2012/12/10

Iruzkinik ez
861 bisita

Nazio Batuen Erakundeak (NBE) Dohan (Qatar) antolatutako elkarrizketen testuinguruan 200 herrialde inguruk erabaki dute  berotegi-efektuko gasen emisioa mugatzen duen legedi lotesle bakarra 2020 urtea arte luzatzea. Negoziazio luze eta korapilatsuen ondoren lortu da akordioa, herrialdeen arteko tirabiren lekuko. Aldaketa klimatikoari aurre egiteko funtsezkoa behar zukeen akordioa, ordea, eskasa suertatu da bai edukiz eta bai atxikimenduz.

Garoña berehalako itxieraren atarian egon liteke

Garoña berehalako itxieraren atarian egon liteke

Espainiako senatuak zuzendu berri duen lege baten harira zentralaren ustiapenaren kostuak izugarri igoko dira

2012/12/07

Iruzkin 1
844 bisita

Garoñako zentral nuklearraren itxiera 2013ko uztailaren 6rako zegoen programatua, bere ustiaketaren ardura duen Nucleonor enpresak (Iberdrola eta Endesak osatzen dutenak) ustiapenerako lizentzia luzatzeari uko egin baitio berriki. Madrilen hartu den erabaki batek, ordea, bere itxiera aurreratu dezake. 2013 urteko urtarrilaren 1ean martxan jarriko den zerga-sistema berriak zentralaren bideragarritasun ekonomikoa ezbaian jarri du eta Garoñako arduradunek erreaktorea datozen egunotan itzaltzea erabaki lezakete.

Pinotxo efektua, gezurra esan eta sudurra berotzen zaigunean

Pinotxo efektua, gezurra esan eta sudurra berotzen zaigunean

Termografian oinarritutako ikerketa batek baieztatu du gezurra esatean aurpegiko zenbait guneko tenperatura igo egiten dela

2012/12/04

Iruzkinik ez
935 bisita

Pinotxok penitentzia izaten zuen gezurra esaten zuen aldiro, sudurra luzatzen zitzaion esandako gezurraren tamainan. Carlo Collodiren sorkuntzak belaunaldiz belaunaldi izan du mundu osoko haurren artean arrakasta eta literatura unibertsalaren klasikotzat dugu egun. Dirudienez baina, Geppettok egindakoaz gain gezurra esaten dugun aldiro salatzen gaituen Pinotxo txiki bat daramagu denok barruan.

Bizi-zientzietarako diseinu esperimentala euskaraz jorratzen duen liburua argitaratu dute

Bizi-zientzietarako diseinu esperimentala euskaraz jorratzen duen liburua argitaratu dute

2012/11/29

Iruzkinik ez
911 bisita

UPV-EHUko Euskara Zerbitzuak kooordinatuta eta laukote baten elkarlanari esker Experimental design for the life sciences (2010) liburuaren hirugarren edizioa euskarara itzuli da. Bertan estilo ulergarri eta argian idatzita, diseinu esperimentalaren funtsezko elementuen berri ematen da, era argi eta praktikoan, kontzeptu zailenak ere ulertzeko eta aplikatzeko moduan emateraino.

Higgs-en bosoia gurean CERN-en eskutik

Higgs-en bosoia gurean CERN-en eskutik

Ikerketa Nuklearretarako Europako Kontseiluaren (CERN frantsesezko sigletan) buru den Rolf-Dieter Heuer-ek hitzaldia emango du Bilbon azaroaren 29an

2012/11/28

Iruzkinik ez
895 bisita

Joan den uztailean Higgs-en bosoiaren aurkikuntzak fisika komunikabideen lehen azalera ekarri zuen. Ez du zientziak sarri publiko handiaren arreta bereganatzen, aurkikuntza haren garrantziaren isla. Higgs-en bosoiak partikulen hainbat propietate elemental azal ditzake, partikulen masaren jatorria besteak beste, eta Genevatik (Suitza) gertu den CERN-en hadroi azeleragailuan aurkitu zen. Gaur, azaroak 29, CERN-en buru den Rolf-Dieter Heuter-ek Higgs-en bosoiaren nondik norakoak gerturatuko dizkigu Bilbora.

Irla galduaren bila

Irla galduaren bila

Itsas nabigaziorako eta munduko mapek biltzen duten Pazifikoko hegoaldeko irla bat ez da existitu ere egiten

2012/11/26

4 iruzkin
1033 bisita

Lurra aspalditik dugu bizitoki eta gizakiak gizaki denetik izan du berau esploratzeko jakin-nahi eta beharra. Mendeetan zehar kartografiak etengabe egin du aurrera gure planetaren adierazpen grafiko gero eta zehatzagoak egin bidean. Aurrerapen hau bereziki nabarmena izan da azken hamarkadetan, sateliteek lurrazala erresoluzio handiarekin (eta beldurgarriarekin?) xehatzeko aukera ematen dute. Hala ere, bada oraindik sorpresentzako lekurik, mapek Koral itsasoan kokatzen duten Sandy irla esaterako.

Iruñeko ugaztunei buruzko liburu bat argitaratu berri dute

Iruñeko ugaztunei buruzko liburu bat argitaratu berri dute

Honakoa Iruñeko hiri-biodibertsitatearen bildumako 8. liburua da.

2012/11/24

Iruzkinik ez
1318 bisita

Aste honetan aurkeztu dute Iruñeko ugaztunei buruzko liburua: bisoiak, igarabak, azkonarrak,... hirian edo hiritik gertu aurkituko genituela pentsatzen ez genuen ugaztun asko jaso dira liburuan, Iruñeko biodibertsitatearen islada. Bertan, gainera, espezieon egoerari eta biologiari buruzko datu interesgarri asko jaso dituzte.

Itsas maila La Niñaren erritmoan dantzan

Itsas maila La Niñaren erritmoan dantzan

La Niña fenomeno klimatologikoak 2010-2011 urteetan zehar irauli egin zuen aldaketa klimatikoak eragindako itsas mailaren gorakada

2012/11/22

Iruzkinik ez
1387 bisita

Aldaketa klimatikoa hamaika fenomeno global eragiten ari da eta horietatik nabarmenenetako bat poloetako eta glaziarretako izotzaren urtzea da. Horren ondorioz, itsas mailak urteko 3,2 mm egiten du gora, azken hamarkadetan gorakada hori monitorizatu duten sateliteen datuek adierazi bezala. Hala ere, 2010-2011 urteetan zehar La Niña gisa ezagutzen den fenomeno klimatologiko biziki indartsu batek uren banaketa globala aldatu eta itsas mailaren jaitsiera eragin zuen.

Kutsadura elektromagnetikoa mintzagai Iruñean

Kutsadura elektromagnetikoa mintzagai Iruñean

EEKNE elkarteak uhin elektromagnetikoei buruzko hitzaldiak antolatu ditu larunbaterako

2012/11/20

9 iruzkin
1040 bisita

ASANACEM-EEKNE kutsadura elektromagnetikoaren kontrako elkarteak telefono mugikorrek, wifiak, antenek, eta abarrek igortzen dituzten uhin elektromagnetikoek gure osasunean eragiten dituzten kalteak salatzeko jardunaldia antolatu dute Iruñean, hilaren 19an.

Einsteinen zerebroa: jenio baten kriseilu?

Einsteinen zerebroa: jenio baten kriseilu?

Einsteinen zerebroari egindako argazkietan oinarritutako ikerketa batek baieztatu du zientzialariaren zerebroaren konplexutasuna handia zela abstrakzio ahalmenarekin erlazionatutako eskualdeetan

2012/11/19

Iruzkinik ez
888 bisita

Albert Einstein (Ulm, Alemania, 1879 – Princeton, AEB, 1955) zientziaren historia garaikidea ulertzeko ezinbesteko figura da. Bere lanak fisika iraultzeaz gain filosofian ere eragina izan zuen eta zientzialari huts izatetik haratago, pentsalari gisa ere XX. mendeko erreferentzietako bat izan zen. Bere heriotzatik 72 urte igaro diren honetan zeresana ematen segitzen du bere etorriak. Orain, Einsteinen zerebroarekin egindako azterketa batzuen arabera bere adimen apartaren gakoetako bat zerebroko kortexaren konplexutasun handian egon daiteke.

Kukuak oker jo ez diezaien

Kukuak oker jo ez diezaien

Txepetx espezie batek euren arrautzen barruan garatzen ari diren enbrioiei janari-eskerako pasahitza irakasten die, horrela habian arrautza jarri dezaketen kukuen txitarik ez elikatzeko

2012/11/15

Iruzkin 1
1076 bisita

Kukua naturan dagoen iruzurgile ezagunenetakoa da, beste txorien habietan arrautzak errun eta txitak adopzioko gurasoek elikatu eta hazten dituzte. Kukuari txiten hazkuntzan energia aurreztea dakarkio amarru horrek eta beste txorien ugalketan ere eragiten du kuku jaioberriek beste arrautzak habiatik bota egiten baitituzte. Hala ere, Australiako txepetx urdina (Malurus cyaneus) txita iruzurtiak hazteaz nekatu egin da eta kukuak ziria sar ez diezaion estrategia bikaina garatu du.

Picassoren Gernikak Zilbetiko basoa hartu du

Picassoren Gernikak Zilbetiko basoa hartu du

2012/11/13

Iruzkinik ez
1455 bisita

Gaur Zilbetin egin nahi duten harrobiaren kontrako talde ekologistek Picassoren Gernika margolana margotu dute bertako pagadian. Ekimen honekin "iritzi publikoa sentsibilizatu" nahi izan dute, "hondeamakina suntsitzaileen aurrean pagadia adierazpen-tresna gisa" erabiliz.

Erregistra zaitez

Erregistra zaitez!

· Parte hartu edukiak hornitzen eta eztabaidatzen 
 
· Igo itzazu argazkiak, bideoak, liburuak, estekak...